Литературная страница

Date 21.12.2022 Man
Comment 471
Литературная страница

Сегодня мы открываем «Литературную страницу», где будем знакомить вас с творчеством березинцев и наших земляков, проживающих за пределами родного района. А творческих, пишущих людей у нас хватает, начиная с таких классиков, как Михась Скрыпка, Рыгор Нехай, Иван Маркевич и заканчивая теперешними авторами ряда книг – Владимиром Нестеровичем и Александром Бычковским.

Но не только они являются создателями удивительных стихотворений и прозаических произведений. Их имена и будут представлены в нашей виртуальной «странице». Сегодня мы находимся лишь на старте замечательного проекта, который дает возможность каждому из вас заявить о своих литературных талантах, высказать свое мнение о творчестве того или иного автора (как со знаком «плюс», так и «минус»), отметить наиболее понравившееся произведение, открыть давно знакомого вам человека в совершенно неизвестном ранее свете любителя высокого поэтического мастерства. 

Предлагаемые произведения подаются в авторской версии и без редактирования. Право размещения того или иного произведения в «Литературной странице» остается за редакцией. Причинами для отклонения того или иного произведения могут быть открытые или скрытые призывы к национальной розни или свержению действующей власти, пропаганда войны, насилия, экстремизма, аморального поведения, использование ненормативной лексики, недостаточно высокий уровень текста.

Сегодня вашему вниманию предлагаются стихи стихи жителей г. Березино Виктора Кулигина, Александра Романчука, Людмилы Судник, Владимира Копко, а также Елены Василевич из д. Высокая Гора и нашей землячки Елены Разумовской из г. Солигорска.

Следите за новинками нашей «Литературной страницы», участвуйте в ее создании и высказывайтесь по поводу прочитанного.

 

Елена ВАСИЛЕВИЧ

 

ВІКТАРУ КОЛАСУ

" Над ракой Бярозай",

"Бусел ля вады",

"Восень залатая",

"Сосны" і "Стагі",

Родная сцяжынка

У Беразіно,

Цэрква ля дарогі,

Быццам у кіно...

Гэтыя карціны

Ён пісаў здалёк

Пра сваю Радзіму,

Вотчыны куток...

А душа аж рвецца,

Прагне паглядзець,

Як жыццё ліецца...

Вось бы прыляцець!

Малая Радзима -

Вёска Барсукі

І раённы горад

Тут, каля раки...

Мілыя просторы,

Родная лясы...

І няма ў Сусвеце

Лепшае красы.

 

НЕМНОГОСЛОВНЫМ МУЖЧИНАМ

или БАБЬЕ ЛЕТО

Вы не верьте в то, что бабье лето

Не приносит счастье возрастным.

Подарите женщинам букеты

И улыбку подарите им...

И не будет разочарований,

И не будет скучных серых дней.

Уделите женщине вниманье

И заботу подарите ей...

И скажите, что она красива,

И скажите, как она нежна,

И что среди всех красавиц мира

Лишь она одна для Вас важна...

И тогда средь осени дождливой

Расцветёт цветок у вас в руках!

Уверяю: будете с любимой

Вы парить от счастья в облаках!

 

Людмила СУДНИК

 

ОСЕНЬ

Ушло тепло и день осенний

Уже морозно на дворе.

Рябина с ветром облетает,
Кусты калины в серебре.

А утром встанешь – все сверкает,

Искрится иней на заре…

Прощай, листва ты золотая,
Уж не горишь, как в сентябре.

Зима стучится снегом белым.

Покроет пусть все на дворе.

Надеждой нашей остается,
Что победим хворь на земле!

 

Виктор КУЛИГИН

 

ВОТ И КОНЧИЛОСЬ ЛЕТО

Вот и всё, вот и всё, вот и кончилось лето

И опять мокрой осени стылая гать.

Я кукушке вопрос задаю.. Без ответа…

Знать, не хочет кукушка мне, попросту, лгать.

 

Но, я сам понимаю, ЧТО сбудется скоро

Даже мысленно страшно в тот миг забредать,

Где дождей затяжных ненасытная свора

Гимн печали и вечности будет рыдать.

 

Лист на ветке дрожит под порывами ветра.

Где тот миг, когда он, оторвавшись, взлетит?

Приближенье измерить в секундах иль метрах?

Но, пока лишь дрожать - так всем осень велит.

 

Солнце, утро и жизнь - всё опять странно вместе,

Иль лукаво судьба просто сделала вид:

Мол, не надо спешить, дело в занятом месте,

«Понаехавших» много в мрачном царстве Аид.

 

Елена РАЗУМОВСКАЯ

 

РЫЖАЯ КОШКА

Оставили рыжую кошку

В деревне одну зимовать.

Мяучит она на дорожке,

Всё плачет и плачет опять.

Не ловит мышей в огороде,

Снег лапы морозит слегка,

А кошка всё бродит и бродит,

От голода сводит бока.

Случайный прохожий заметит:

Немая в глазёнках тоска…

Погладит легонько, приветит,

Даст хлебушка чья-то рука.

Забрать её в дом – не решится,

Вдруг, вспомнит хозяин её

И снова в деревню примчится,

Чтоб дать той мурлыке жильё.

Вот участь какая кошачья:

Ловила б мышей в холода.

Законом природы назначен

Тот путь выживания…Беда…

Беда, что и люди – другие,

Жестокости много и зла.

Сначала приручат… и кинут,

Потом говорят: не судьба!

И грязь, и вода у забора,

То дождик, то снег моросит…

А кошка с прицельным укором

Вслед путнику грустно глядит.

 

ДВЕ ПОЛОВИНКИ

Через все расстояния, как ни крути,

Все же сходятся судьбы людские, пути.

Каждый должен дорогой своею пройти

И свое непременное счастья найти.

Через годы мы вспомним, как все это было,
Эфемерно иль празднично, или уныло.

Чего стоило все это преодолеть.

Как друг другу в глаза мы смогли посмотреть.

Только, знаешь, а я – ни о чем не жалею,
Разве чуточку жаль, что потеряно время.

И все то, что могло быть твоим и моим,
Почему-то досталось не мне, а другим.

Жизнь – она преподносит, бывает, сюрпризы

И нельзя поддаваться ее всем капризам.

Каждый день с остротою особой ценить,

А приятнее яви, как пазл сложить.

Вот и станет красивой у жизни картинка.

Не грусти, дорогой, мы же две половинки.

 

Владимир КОПКО

 

НАД БЯРОЗАЙ-РАКОЙ

Над Бярозай-ракой цішыня і спакой,
Шырокі край ляжыць у край далёкі.

Бяжыць вада шырокаю ракой

І льецца яе гоман срэбра-звонкі.

Як хацеў бы я лёгкай птушкаю

Праляцець над гаем, над быстраю ракой,

Потым сесці над краем,

Над вярбой густой,

Прапяваць сваю песню звонкую

Над роднай сваёй старонкаю

І здзівіць сваіх маці з таткаю,

Праспяваючы ім над хаткаю,
Потым зноў ляцець у зялёны гай

І там песні пець пра радзімы край.

 

БАМ

Ты куда, ты куда, ты куда, ты куда так бежішь упрямо?

На перроне там, где поезда, утирает слезу твоя мама.

А ты уезжаешь туда, где бродят в тайге медведи,

Где вьюга и холода теперь твои будут соседи.

Ты куда, ты куда, ты куда? Скорый поезд по рельсам мчится.

Впереди новые города, до свидания, родная столица.

А ты уезжаешь туда, где бродят в тайге медведи,

Где вьюга и холода теперь твои будут соседи.

И вот тайга впереди, встречает нас осень вершины.

Построим дороги, пути и здесь побегут машины.

А ты уезжаешь туда, где бродят в тайге медведи,

Где вьюга и холода теперь твои будут соседи.

Здесь вырастут города, и это, скажу вам прямо,

И юность моя тогда войдет в историю БАМа.

А ты уезжаешь туда, где бродят в тайге медведи,

Где вьюга и холода теперь твои будут соседи.

 

ГРЯДУЩЕМУ

Мы шли к коммунизму стальными рядами.

Мы шли к коммунизму упрямо годами.

Мы шли к коммунизму по главной дороге.

Мы шли к коммунизму в борьбе и тревоге.

Мы шли к коммунизму в далеких двадцатых.

Мы шли к коммунизму в жестоких тридцатых.

Мы шли к коммунизму по жертвам Гулага.

Мы шли к коммунизму по пеплу Рейхстага.

Мы шли к коммунизму на свет Днепрогрэса.

Мы шли к коммунизму во славу прогресса.

Мы шли к коммунизму по славной дороге.

Но мы не дошли – намозолили ноги.

 

 

Александр РОМАНЧУК

 

     Х Х Х

Нежна любовь, безответная

Болью в сердце моем.

Ведь и не станешь ты первою

Мне говорить все о всем.

Да и не будешь ты ласковой.

Любимой не вижу. И в ночь

Приснюсь ли… И сказаны разные

Мои лишь слова... Только в том

Моя лишь печаль   и обидами

Не полоню я, любя

Не понят, не люб и не видимы

Все чувства мои для тебя.

Мечты все мои искарежены

В осколках холодной любви.

Как думал, что нету дороже мне

Тебя, но придется забыть…

 

     Х Х Х

Дождь в ноябре непрерывный

Как эта любовь и печаль.

С грустью становится видно:

Не будем мы вместе… и жаль

Надежды утраченной, с болью

Осознавая тоску

Ошибок немалых… любовью

Тебя уже не полоню.

Люди, слова и поступки

Разлучат без жалости нас.

Холодный твой мир и мой хрупкий

Все больше различатся в раз.

Лишь каждую ночь ты приходишь

Во снах, и из мыслей никак,

Никак насовсем не уходишь…

А люди… что им, им пустяк…

Пройдут дожди, как слезы

Растерзанной души.

Зимой все наши грезы

Остынут, не спеши

Искать другое счастье

Средь зла и суеты,

В чужой, не нашей страсти

Смогу ли?.. Сможешь ли?..

 

   Х Х Х

…Любовь без ответа,

Что солнце не вышло совсем из-за туч.

Хотелось нам лета, но где-то

Решили: про лето забудь…

Стучась в приоткрытые двери,
Нарушив там тишину,

Услышать холодно: «Веры

Здесь нет и любовь здесь не ждут…».

Не ждут тут ни ласк, ни объятий.

Из прошлых, остывших обид

Здесь замок был сложен. Где взять их,
Те камни, чтоб стены разбить,
Где брать те слова, взять поступки,
Смотреть как и как целовать

И в чувствах невинных и хрупких

Суметь удержать… Не терять

Надежды на лучшее время,
Мечты о прекрасной любви…

Пока только холод не дремлет,
Не сделала шага и ты…

 

Галіна Яблонская

Каралева кветак

Была сонечная красавіцкая раніца. Нядаўна прайшоў нясмелы дробны дожджык. Пахла маладой зелянінай і свежасцю вясны. Шафёр насіў скрыні з маладымі жаўтакосымі агуркамі і чырванабокімі памідорамі ў старэнькі фургон. Яны, маладзенькія кволыя парасткі ружаў, цягнулі да  яркага сонейка свае кволыя лісточкі і былі рады і вясновай цеплыні, і глытку свежага паветра. Шчаслівыя, яны  і не заўважылі, як апынуліся ў душным фургоне побач са скрынямі і пачкамі. Дзверы фургона шафёр спрытна зачыніў і ўскочыў у кабіну. Ружы паехалі насустрач свайму лёсу.

Машына спынілася ля звычайнай вясковай крамы. Праз нейкія паўгадзіны дзве далікатныя ружы размясціліся сярод слоікаў з кампотам і бляшанак з кансервамі. Ім здавалася, што іх адразу заўважаць і набудуць для свайго саду ці кветніка. Яны былі ўпэўнены: іх немагчыма не заўважыць. Ружы з цікавасцю разглядалі пакупнікоў у магазіне. Вось жвавая бабулька ў шэрай вязанай кофце з кіёчкам. Яны могуць расці каля яе лавачкі, на якой яна, напэўна, любіць пасядзець з суседкамі. Ружы ўяўлялі, як будзе ўтульна ім на сонейку ля вясковай  хаты. Але бабулька папрасіла некалькі пачкаў малака, бохан хлеба і сто грамаў шакаладных цукерак. Вось маладая жанчына, заклапочаная і крыху стомленая, у строгім дзелавым касцюме. Канечне, яны будуць ёй даспадобы. Яны асветляць прыгажосцю яе душу,  але жанчына купляе палку вэнджанай каўбасы, печыва, смятану. Не, яна не збіраецца набываць сабе ружу. За жанчынай прашмыгнула чародка сарамлівых дзяўчатак, за імі паважны поўны мужчына ў акулярах, хударлявы дзядок, зноў бабулька. Людзі бралі ласункі, цыгарэты, боханы хлеба, бутэлькі, макароны, цукар. І чамусьці нікому не былі патрэбны гэтыя дзівосныя юныя ружы.

Заканчваўся нудны шэры дзень. У гаманкім натоўпе пакупнікоў стаяла чарнявая дзяўчынка з дзвюма роўненькімі косамі і сваімі дапытлівымі вочкамі разглядала парасткі ружаў. Яе вочкі бегалі то да адной кветкі, то да другой, і нарэшце яна не вытрымала  і пацягнула маці за рукаў: “Мамачка, давай купім ружу”.  

Маці, кінуўшы кароткі позірк на кветкі, стомлена адказала: “У нас жа ёсць ружы: і аранжавая, і белая. Няхай гэтыя кветкі ўпрыгожаць жыццё іншых людзей”.

Дзяўчынка, відаць, не пагадзілася з маці, але пярэчыць не стала. Дарослыя самі вырашаюць, як ім патраціць  грошы, і толькі зрэдку прыслухоўваюцца да дзяцей.

Ружы чулі размову і панура апусцілі лісточкі…

Адзін дзень змяняў другі. Ружы ўжо прывыклі да пакупнікоў, да чэргаў, да спрэчак. Іх зялёныя парасткі няўмольна цягнуліся ўверх, і прасіліся ў  пульхную глебу іх карані. Але ў людзей былі іншыя патрэбы.

І ўсё ж белай ружы аднойчы пашанцавала. Неяк з раніцы гаманлівыя кабеты чакалі ў краме машыну з хлебам. Часу хапала, і яны разглядалі прылаўкі. Адна з іх, відаць, вельмі прыгожая ў маладосці, запытала: «А што гэта за ружы? Якога колеру?». Яна з усіх бакоў агледзела прыдзірліва пакецік з белай ружай, панюхала, палюбавалася зялёнымі лісточкамі і ўпэўнена прамовіла: «Палічы мне, Валя. Пасаджу сярод кветак ля хаты. Белая паркавая ружа, пэўна, будзе вельмі прыгожай». І пяшчотныя цёплыя рукі кабеты прыгарнулі да сябе ружу.

А яна засталася адна. Бледная, пакінутая, забытая сярод яркіх абгортак і цэннікаў. І адзінай радасцю яе была чарнявая дзяўчынка, што прыходзіла з мамай у краму амаль штодня. Дзяўчынка не забывалася павітацца з ружай, і вочы яе маці з непакоем адшуквалі кветку. Відаць, яна не была бяздушнай і абыякавай.

Паступова пачалі засыхаць на ружы зелянюсенькія лісточкі, пачаў чарнець ад духаты ствол. І ружа зняверылася і моўчкі чакала канца.

Дапытлівыя вочкі дзяўчынкі спахмурнелі. І ў той жа дзень яны падышлі з маці да ружы. Маладая жанчына, узяўшы ў свае рукі кветку, адразу зразумела: ружа можа загінуць. Кветка не спадзявалася ўжо ні на што, але яе не паставілі на прылавак, а трымала ружу да касы ў руках чарнявая дзяўчынка, яна і панесла яе дадому.

Надвячоркам маці з дачкой выбіралі месца для ружы. Зрабіць гэта было цяжка, бо ў садзе расло шмат іншых кветак: цюльпаны, нарцысы, гіяцынты, прымулы, ружы, лілеі. Ружа перастала крыўдаваць на маці дзяўчынкі: падобная кветка расла ў іх, і, відаць, не было асаблівай патрэбы купляць другую. Але маці і дачка пашкадавалі яе.

Тую вясну ружа цяжка хварэла. Яе лісточкі былі як нежывыя, парастак зморшчыўся і не цягнуўся да сонейка. Кожны вечар яе палівалі цёплай празрыстай вадой, кожную раніцу яе шукалі занепакоеныя вочы маці, а днём, прыбегшы са школы, да яе прыглядадася дзяўчынка.

І ружа пачала ачуньваць. Неяк дзяўчынка і маці заўважылі  маленькі танюсенькі парастак. І гэта хвіліна была для іх вялікай радасцю. А ружа ў гэты момант адчула, што яе не проста шкадуюць, яе тут любяць. І тады яна, сабраўшы ўсю сваю моц, выпырснула   зялёнымі лісточкамі, а праз месяц парадавала  першымі аранжавымі бутонамі. Яна была слабой і маленькай гэты год. Але галоўнае –  ружа выжыла. Яе карані цягнулі з зямлі сокі, яе ствол падымаўся вышэй і вышэй. Да зімы яна паспела добра падрыхтавацца. І дзяўчынка з маці ўкрылі яе ад лютага марозу зялёным лапнікам.

Наступнай вясной яе нельга было пазнаць. Вясокая стройная прыгажуня зіхацела кропелькамі расы.

У чэрвені ружа зацвіла шыкоўнымі аранжавымі кветкамі, запоўніўшы дзівосным водарам сад. Яе бутоны, быццам маленькія сонейкі, прыцягвалі да сябе позіркі людзей, што праходзілі міма.

«Якая цудоўная кветка! – захаплялася суседка. – Дзе вы такую купілі?»

«Ой, як прыгожа цвіце», – разглядала ружу цераз агароджу знаёмая бабулька.

«Гэта наша каралева»  –  усміхнулася загадкава чарнявая цыбатая дзяўчынка, што паспела падрасці за гэты год разам з кветкай.

Нішто не лечыць  так кветкі, як любоў. Напэўна, гэтак жа, як і людзей.

 

Незабудкавыя берагі

Старажытная вёска славянская

На чаромхавых схілах Клявы,

Дзе на ўсходзе гаі светлакосыя

Далікатна яе абышлі,

Дзе на поўдні бары карабельныя

Шэпчуць сонцу малітвы свае,

Дзе на захадзе змрочныя ельнікі

І сямейкі лісічак  у расе,

Дзе на поўначы больш старадрэвіны –

Сведкі даўніх і новых падзей –

Сустракаюць кашлатымі лапкамі

І далёкіх, і блізкіх гасцей.

А ля лесу –   палеткі жытнёвыя

І мурожных лугоў дываны.

У блакітных нябёсах, як ветразі,

Беласнежныя кружаць буслы.

Запрашаюць сцяжынкі прыветліва

На Курганне па строме прайсці,

Доўгі Лог вам раскінецца ў квецені,

Камароўка не дасць абысці.

І на захадзе к сонцу прытуляцца

Старажытныя нашы клады,

Дзе спачылі бацькоўскія вуліцы

І знайшлі свой прытулак дзяды.

Вёска любая, слаўная, шчырая,

Як крынічка, нас моцай жыві.

Хай вяртаюцца з цёплага выраю

На балоты твае журавы,

Хай салоўкі над рэчкаю цёхкаюць

І дуэтам спяваюць шпакі,

Хай да ранку пад вечнымі зорамі

Разглядаюць Сусвет дзівакі.

І сінеюць азёрцамі чыстымі

Незабудкі ля сціплай Клявы,

Запрашаюць бурштынамі-вочкамі

На дзяцінства свайго берагі.

 

Снегіры

За акном вялізныя сумёты

Снежань, пастараўшыся, намёў,

Пырхаюць спалохана ля плота

Дружныя чародкі вераб’ёў.

Лётаюць бухматыя сняжынкі,

Быццам кружаць летам матылькі.

І аднекуль з поўначы суровай

Прыляцелі ў госці снегіры.

На галінкі яблынькі прыселі,

Запалілі грудкі-ліхтары

І сваёю чырванню сагрэлі

Нас усіх у сцюжы, халады.

 

 

 

Стары фотаздымак

Прысвячаецца Яблонскай Ганне Антонаўне і Лявіцкай Лідзіі Стэфанаўне       

На  старым фотаздымку  на лаўцы прыселі бабулі,

І з вачэй іх струменіць святло праз гады,

Каб і дзеці, і ўнукі адчулі:

Мацярынскае сэрца – крыніца зямной цеплыні.

У бялюткіх хусцінках, у простых вясковых уборах

На хвілінку замерлі бабулькі мае:

Злева Анця, а справа схілілася Ліда.

Як нам іх столькі год нестае!

Заміраюць у сэрцы шчымлівыя Анціны песні,

Белы бэз падпявае пад родным акном.

Да бабулі другой сцежка ў полі бяжыць напрадвесні,

І маленькая хата здаецца такой дарагой.

Гадавала дзяцей на ўсе рукі майстрыха,

Мужа страціўшы ў полымі лютай вайны.

Разляцеліся дочкі ў новыя гнёзды,

Падаліся ў горад па шчасце сыны.

Сустракацца ўдзвюх выпадала нячаста:

Анця чулай, душэўнай слыла,

Ліда строгай і мудрай была адначасна,

У Божым храме душа іх заўсёды жыла.

На старым фотаздымку на лаўцы прыселі бабулі,

І з вачэй іх струменіць святло праз гады,

Каб і дзеці, і ўнукі адчулі,

Што любоў да нашчадкаў і сёння не мае мяжы.

 

 

Ліст дзядулю

Прысвячаецца майму дзядулю  Лявіцкаму Іосіфу Антонавічу, які загінуў пры вызваленні Польшчы 21 студзеня 1945 года і пахаваны ў брацкай магіле ў горадзе Макаў-Мазавецкі

Пішу табе ў сорак пяты я, унучка,

Што не бачыла вайны,

Унучка, у якой ужо дарослыя

Дачушка і старэйшыя сыны.

З табою мы, дзядуля, не сустрэліся,

Хоць марыла аб гэтым безліч раз,

Каб прытуліў сваёй далонню дужаю

І расказаў пра вогненны той час.

Гады ляцелі, быццам птушкі з выраю,

У блакіце я шукала журавоў,

Бо, можа, хтосьці з іх кранаўся крыламі

Тваіх апошніх на зямлі слядоў.

Пад вечным небам у магіле брацкай

Ля Беластока назаўжды спачыў;

Савецкі просты, шчыры воін

Сваю зямлю і свет абараніў.

У арміі служылі твае праўнукі,

У маі  прапраўнучка пабачыць белы свет.

Вялікі дзякуй за світанкі і за захады,

Мой самы любы, самы лепшы дзед!

 

Источник:
Нашли ошибку? Выделите её и нажмите CTRL + ENTER